روش فلور تایم
فلور تایم توسط دکتر استنلس گرینسپن و سرنا ویدر در اوایل قرن بیست و یکم محبوب شد.
تئوری فلورتایم کودک محور بوده و در تضاد مستقیم با رویکردهای تحلیل رفتاری است.
روش فلورتایم به جای آموزش رفتارهای مناسب به کودکان و پاداش دادن به آنها برای تقویت از طریق ارتباط عاطفی با کودکان درگیر میشود.
فلورتایم به منظور ترغیب کودکان به تعامل شادی آور است از طریق تعامل ساختاریافته آنها مهارتهای شناختی رفتاری و اجتماعی را به دست می آورند. در آن زمان این رویکرد از نظر فلسفی متمایز از هر روش درمانی دیگری بود .روش درمانی روش درمانی فلور تایم چگونه انجام میشود:
جلسات فلورتایم در حدود بیست دقیقه میتواند توسط درمانگران و والدین و مراقبین کودک انجام شود در بیشتر مواقع درمانگران فلورتایم همان کاردرمانگرتان هستند.
جلسات میتواند در یک اتاق روی زمین یا هرمکان دیگری که در آن بازی و تعامل اجتماعی امکان پذیر است انجام شود.
یک جلسه شامل یک کودک و یک درمانگر است ولی تحت شرایطی میتواند شامل یک درمانگر و چند کودک نیز باشد.
درمانگر یا والد ابتدا کودک را مشاهده میکند و با آن کودک هر کاری که انجام میدهد با هدف باز کردن دایره های ارتباط درگیر میشود دایره های ارتباط شامل هر شکلی از کنش و واکنش که ممکن است کلامی یا غیرکلامی باشد.
مهم است که بزرگسال بر اساس علایق و اعمال کودک با او درگیر شود حتی اگر این اقدامات هیچ هدف یا محتوای خاصی نداشته باشند در این روش اولین قدم صرفا حلب توجه کودک به خارج از خود و تشویق هر نوع تعامل با شخص دیگر است.
مثال هایی از روش درمانی فلور تایم در کودکان مبتلا به اوتیسم :
یکی از نمونه های آن کودکی است که بدون هیچ هدفی در اتاق را باز و بسته میکند درمانگر پشت در پنهان می شود و وقتی در باز میشود درمانگر میگوید دالی و کودک مجدد این کار را تکرار میکند تا همان پاسخ را دریافت کند یا کودکی در حال ردیف کردن کامیون و ماشین ها روی زمین است درمانگر یکی از ماشین ها را روی زمین جلو عقب میکند و صدای ماشین در میآورد کودک دستش را به سمت ماشین میبرد اما درمانگر با بازیگوشی ماشین را زیر دستش پنهان میکند و کودک برای گرفتن ماشین دست ماشین را بلند میکند.
ظرفیت های فلورتایم در اوتیسم
پس از جلسات متعدد و با افزایش تعامل و تمایل کودک به ارتباط، درمانگر میتواند پیچیدگی تعاملات را افزایش دهد و در جهت اهداف خاصی که تحت عنوان ظرفیت ها توصیف میشوند کار کند.
ظرفیت اول: خودتنظیمی و علاقه به جهان
ظرفیت دوم: تعامل و ارتباط
ظرفیت سوم: ارتباط دو طرفه هدفمند
ظرفیت چهارم: ارتباطات پیچیده و حل مشکلات مشترک
ظرفیت پنجم: استفاده از نمادها و ایجاد ایده های احساسی
ظرفیت ششم: تفکر منطقی و ایجاد پل بین ایده ها
ظرفیت هفتم: دیدگاه های چند گانه
ظرفیت هشتم: تفکر منطقه خاکستری
ظرفیت نهم: تفکر بازتابی و استاندارد درونی خود
در ابتدا تنها شش ظرفیت وجود داشت اما از آنجایی که افراد دارای اوتیسم به شش ظرفیت دست پیدا کردند ظرفیتهای جدید برای این افراد افزوده شد.
چگونه درمان فلورتایم را شروع کنیم
فضایی را پیدا کنید که شما و کودک در آن راحت باشید.
در صورت امکان جلسه اول را ضبط کنید .
زمان را برای بیست دقیقه تنظیم کنید.
به کارهایی که کودک انجام میدهد توجه کرده و سپس به آنها بپیوندید.
صبور باشید.
مطمئن شوید که در اطراف شما اسباب بازی های تعاملی وجود دارد.
ممکن است لازم باشد جلسات ابتدایی را ضبط کنید سپس آنها را تحلیل کنید تا بتوانید ببینید چه روش‌هایی کارآمد هست و چه روش هایی جواب ندادند.
در روش فلور تایم مهمترین نکته و هدف برقراری ارتباط است و هدف این نیست که به کودک مهارت خاصی آموزش دهید یا او را تشویق کنید که به سراغ شما بیایند.
اغلب اوقات منع کردن کودک از کاری که به آن علاقه دارد راه خوبی برای جلب توجه او و تعامل کودک با شماست. مهمترین چیز صبر است ممکن است شروع کار دشوار باشد. اما کودک باید به شما اعتماد کند و این کار زمان بر خواهد بود.
در نهایت جلسات فلورتایم به بهترین بخش از روز شما و کودکتان تبدیل خواهد شد.
منبع:
کتاب راهنمای کاربرد روش فلورتایم
تهیه و تنظیم: معصومه عزیزی راد
کارشناس کاردرمانی مرکز جامع اوتیسم دانشگاه علوم پزشکی تبریز