مدل کانادایی "ایفای کار" (CMOP)
مدل "ایفای کار" بر اساس همکاری مشترک انجمن کاردرمانی کانادا و سازمان رفاه و بهداشت این کشور و با تاکید بر روش مراجع محوری در سال ۱۹۹۷ به وجود آمد. این مدل چگونگی تاثیر متقابل عوامل مختلف مربوط به "کار" ( شخص، محیط و رفتارهای انجام کار) را تشریح کرده و توصیه میکند که فرایند درمان باید از نقطه نظر مراجع بازنگری و بررسی شود.
عوامل در نظر گرفته شده در این مدل به صورت شکل زیر به تصویر کشیده شده است:
ابعاد مربوط به شخص (مثلث) در مرحله اول قرار گرفته و متشکل از جنبههای جسمانی، ذهنی و عاطفی میباشد. بعد مربوط به کار شامل امور مربوط به خود- کفایتی (self-care) ، فعالیتهای تولیدی و کارایی (Productivity)، و فعالیتهای تفریحی و سرگرمیها (Leisure) میباشد. در بعد محیط (دایره آخر) ؛ به محیط فیزیکی، فرهنگها و باورهای اجتماعی و به قوانین و مقررات جامعه که در شکل گیری رفتار کاری فرد اثر گذار هستند اشاره میشود.
در این مدل بعد "معنوی و ارزشی" (Spirituality) به عنوان عامل مهمی که بر نحوه تعامل ابعاد دیگر تاثیر گذشته و ایجاد انگیزه برای فرد میکند در نظر گرفته شده لذا، با قرار دادن آن در وسط شکل مدل بر اهمیت آن تاکید میشود. در سال ۲۰۰۷ انجمن کاردرمانی کانادا به بازنگری این مدل پرداخته و یک راهنمای عملی را تحت عنوان " توانمند سازی ایفای کار: بینش پیشرفته کاردرمانی برای سلامتی، رفاه و عدالت از طریق کار" برای متخصصان این حرفه ارائه داد.
منبع:
تهیه و تنظیم: طاهره سفیدی - کاردرمانگر مرکز جامع اوتیسم دانشگاه علوم پزشکی تبریز