یکپارچگی حسی در اختلال طیف اوتیسم
رژیم حسی :
کاردرمانی با استفاده از رویکرد یکپارچگی حسی می تواند در طول زمان کارهای بسیاری برای افزایش توانمندی کودک در زمینه پردازش و استفاده از اطلاعاتی که از طریق حواسش به او می رسد و هر لحظه با یکپارچگی حسی خود دست و پنجه نرم می کند و آنرا به چالش می کشد، انجام دهد. حال برای کمک به کودک برای مقابله بهتر با چالشهای حسی خود همزمان که او در حال دست و پنجه نرم کردن با آنهاست در دنیای واقعی چه می توان کرد؟ یکی از ابزارهایی که کاردرمانگر می تواند والدین را به آن مسلط کند، استفاده از یک رژیم حسی است. رژیم حسی یک روتین یا یک فرایند معمول غنی شده با محرک های مورد نیاز حسی است که به کودک آنچه را که برای مواجهه و مقابله در زمان حال به آن ها نیازمند است، می دهد.
شما تنها آنچه می خورید، نیستید
به اینکه والدین چگونه مراقب نیازهای تغذیه ای کودک هستند اندکی فکر کنید. والدین به طور معمول از کودک انتظار ندارند که بتواند از همان ابتدا یک رژیم غذایی متعادل و مناسب و یا اینکه چگونه یک قاشق را در دست بگیرد، برای خود برنامه ریزی کند. این والدین هستند که وعده های غذایی کودک را فراهم می کنند، وعده های غذایی که نیازهای او برای رشد، قوی بودن و سالم بودن را فراهم می کند.همچنین هنگامی که والدین فکر میکنند کودکشان به اندکی غذا نیازمند است به او یک وعده می دهند و هنگامی که فکر میکنند کودکشان گرما زده شده به او نوشیدنی می دهند.همچنین والدین مراقب وزن کودک خود هستند و تلاش می کنند انتخابهایی را در این زمینه برای او انجام دهند که در راستای حفظ سلامت مستمر او باشد.
حال یک رژیم حسی نیز شامل صرف همین میزان وقت و انرژی و مراقبت و توجه نسبت به نیازهای حسی کودک است.همانگونه که می دانید اگر کودکی به حال خود واگذاشته شود ممکن است تصمیماتی راجع به نیازها و خواسته های بدن خود بگیرد که برای او آسیب زننده و مخرب باشد.بنابراین والدین باید اطمینان حاصل کنند که او از رژیم حسی مناسبی که دارای حرکتهای جسمی و حواس مختلف باشد بهره مند است و با استفاده از آنها به آرامش دست می یابد و همچنین هوشیاری او را افزایش داده و او را برای مقابله و مواجهه با نیازهای روزمره آماده تر سازد. دادن تحریکات قوی حسی که می توان آنها را همانند میان وعده های کوچک و مقوی حسی برای او دانست ( تحریکاتی که بتواند درارتباط با حواس لامسه، تعادل و موقعیت بدنی او باشد) می توانند باعث شوند کودک دیگر نیازمند گرفتن محرکهای حسی بی کیفیت و به دردنخور مانند فست فودها و غذاهای آماده نباشد.این محرکهای بی کیفیت شامل فعالیتها و رفتارهایی مانند بالا و پایین پریدن، این ور و آن ور جستن، خراب کردن و شکستن چیزها و فریاد زدن و قشقرق کردن هستند. میان وعده های حسی مناسب می توانند کودک را از فرو رفتن در گرداب تحریک کمتر از حد و یا حساسیت بیش از حد نسبت به محرکهای حسی باز دارند.
رفرنس :
تری مائورو
راهنمای جامع والدین درباره اختلال یکپارچگی حسی
ترجمه: دکتر حسام (محمدحسن) فیروزی
تهیه و تنظیم طاهره سفیدی - کاردرمانگر مرکز جامع اوتیسم دانشگاه علوم پزشکی تبریز